Ten artykuł jest o serii książek. Być może szukasz audiobooków o tym samym tytule. |
Strona główna |
Galeria |
Railway Series – jest serią książek dla dzieci, o kolejach fikcyjnej wyspie Sodor. Autorem książek jest Wilbert Awdry które napisał pierwsze historie w 1942 roku. Napisał dwadzieścia sześć książek od 1945 do 1972 roku. Dalsze szesnaście książek napisał jego syn, Christoper Awdry. Ostatnia książka w serii, Tomek i jego przyjaciele, została wydana w 2011 roku.
Seria stała się podstawą dla serialu Tomek i Przyjaciele, a wiele książek i opowiadań zostało zaadaptowanych dla telewizji; same książki istnieją również w uniwersum serii.
Historia[]
Początki[]
Kiedy Wilbert Awdry był dzieckiem, podobnie jak jego ojciec zawsze interesował się kolejami. Lubił oglądać pociągi kolei Great Western Railway. Dla niego hałas wydechu lokomotywy brzmiał niemal jak dialog - np. większa lokomotywa mająca problemy z wjazdem na wzniesienia zdawałaby się mówić: „Nie dam rady, nie dam rady”, a mniejsza pomagająca im lokomotywa brzmiałby tak, jakby mówił: „Zrobię to! Zrobię to! Zrobię to!”.
W 1942 roku syn Wilberta, Christopher, zachorował na odrę i był przykuty do łóżka. Aby zapobiec nudzie syna, Wilbert i jego żona Margaret Awdry opowiadali mu historie i rymowanki. Większość z nich ostatecznie straciła swoją wartość rozrywkową, ale Christopherowi niezmiennie podobał się rym „Down by the Station”. Następnie Wilbert na podstawie rymu narysował obraz kilku lokomotyw stojących w rzędzie i dla zabawy nadał im twarze o różnym wyrazie. Jedna ze smutno wyglądających lokomotyw spodobała się Christopherowi, ponieważ podzielała jego nastrój i zapytał, jak się nazywa. Wilbert odpowiedział pierwszym, który przyszedł mu do głowy: Edkiem. Poprzez serię pytań i odpowiedzi powstała historia Pracowity dzień Edka. W końcu Christopher zaczął prosić o więcej historii, a Awdry stworzył dla niego historie „Edek i Gabryś” oraz „Smutna historia Henia”, przy czym ta ostatnia była inspirowana innym rymem, który lubił. Christopher nieustannie prosił o opowiadanie tych historii, nawet po wyzdrowieniu, i aby zapewnić spójność między opowieściami, Wilbert spisywał je na odwrocie starych okólników kościelnych.
Margaret Awdry również spodobały się te opowiadania i poprosiła męża, aby je opublikował, ponieważ uważała, że są lepsze niż większość dostępnych w obiegu książek dla dzieci. Awdry był niechętny, ale Margaret nalegała i wspomniała o tych historiach w liście do matki Wilberta, Lucy, która odpowiedziała, że zna autora Michaela Barsleya i poprosiła, aby przesłano jej te historie, aby mogła mu je przesłać. Pod naciskiem Margaret, Wilbert tak postąpił. Próby znalezienia wydawcy przez Barsleya zakończyły się niepowodzeniem, więc pokazał historie swojej agentce, Edith Ray Gregorson, która je polubiła i zgodziła się dalej zajmować się sprawą. Jej próby znalezienia wydawcy początkowo nie były bardziej skuteczne, ponieważ większość cierpiała z powodu niedoborów papieru z powodu drugiej wojny światowej, ale we wrześniu 1943 roku Edmund Ward zgodził się je opublikować, choć ku irytacji Wilberta nie zgodził się na podanie daty publikacji. W październiku Ward napisał, że opowiadania zostaną opublikowane jako jedna książka zatytułowana Trzy lokomotywy, ale potrzebuje dla swojego ilustratora wstępnych szkiców, na których mógłby oprzeć swoje zdjęcia, oraz czwartego opowiadania, które dokończy książkę. Chociaż Awdry był zirytowany prośbami, ponieważ Ward odrzucił już jego rysunki, zgodził się i napisał „Ededk, Gabryś i Henio”. Choć spodziewano się, że przyspieszy to publikację, książka została opublikowana dopiero 12 maja 1945 r. Książka odniosła natychmiastowy sukces komercyjny, szybko wyprzedając się w pierwszym nakładzie 22 500 egzemplarzy i do końca roku doczekała się dwóch kolejnych . Awdry, choć szczęśliwy, że jego książka ujrzała światło dzienne, był rozczarowany ilustracjami Williama Middletona.
Kontynuacja[]
Wcześniej, w 1942 roku, już po napisaniu opowiadań, Wilbert wykonał dla Christopera drewniany model Edka, Jednak Christopher najwyraźniej chciał modelu Gabrysia; ale tego nie dało się zrobić. Zamiast tego Awdry wykonał z różnych kawałków model tendrzaka, pomalował go na niebiesko i podarował Christopherowi jako prezent świąteczny. Christopher nazwał model lokomotywy, Tomek. Po opublikowaniu „Trzech lokomotyw” w 1945 r. Christopher poprosił o historie o Tomku, a historie te zostały opublikowane jako druga i najsłynniejsza książka Awdry’ego, „Tomek, Tendrzak” w 1946 r.
Po Tomku, tendrzaku, Awdry zakończył pisanie kolejnych książek. Jednak ze względu na duże zapotrzebowanie Awdry napierał dalej. Zanim Awdry przestał pisać w 1972 r., "Railway Series” liczyło dwadzieścia sześć książek.
Następnie Christopher dodał do serii szesnaście kolejnych książek. Ostatnia książka Tomek i jego przyjaciele została opublikowana w 2011 roku dla upamiętnienia stulecia Wilberta, szczególnie w ostatnim opowiadaniu Stulecie.
Wydawnictwa[]
Railway Series została opublikowana przez Edmunda Warda, od "Trzy lokomotywy" w 1945 r. do "Lokmotywy z głównej linii" w 1966 r. Edmund Ward połączył się z Nicholasem Kaye, tworząc Kaye & Ward w 1952 r., ale dla "Małe lokomotywy kolejowe" w 1967 r. zaczęło używać nowego wydawnictwa . Kaye & Ward zostało przejęte przez Williama Heinemanna w 1984 r., ale wydawnictwo zostało wykorzystane aż do wydania "Tobik, wagony i kłopoty" w 1988 r. Heinemann został przejęty przez Reed Children's Books w 1987 r., ale wydanie zostało opublikowane w 1989 r. przez Guild Publishing „w drodze porozumienia z William Heinemann Ltd.”, a sam nadruk Heinemanna był używany od Thomas and the Twins w 1989 r. do "Nowa, mała lokomotywa" w 1996 r.
25 kwietnia 1998 r. firma Reed International sprzedała swój dział książek dla dzieci firmie Egmont UK, a prawa autorskie do
Railway Series firmie The Britt Allcroft Company za 13,5 miliona funtów. W rezultacie Christopher Awdry nie mógł opublikować Railway Series bez zgody właściciela praw autorskich, a seria została zawieszona. W tym samym roku, pomimo sprzeciwu Christophera, Egmont opublikował nowe wersje formatowe czternastu książek z serii Railway Series, które zostały wycofane i wyrzucone ze względu na negatywne opinie. W 2004 roku przywrócono go do pierwotnego stanu.
Christopher nadal chciał pisać opowiadania dla dzieci, dlatego w 2001 roku wraz z żoną Dianą Awdry założył Sodor Enterprises. Zaproponował wydawcy przedruki Wyspy Sodor: jej ludzie, historia i koleje oraz zaproponował wykupienie praw autorskich do tej książki, ale odmówiono mu. W rezultacie napisał nową książkę informacyjną i opublikował ją w maju 2005 roku pod tytułem Sodor: Reading Between the Lines z okazji 60. rocznicy serii Kolejowej.
Następnie książka "Tomek i Wiktoria", która miała ukazać się w 1997 r., została opublikowana przez Egmont w 2007 r. W 2011 r. ukazała się książka "Tomek i jego przyjaciele", a seria zakończyła się, stanowiąc ostatnią książkę.
Przyszłość[]
Od czasu publikacji ostatniego tomu, choć wciąż pozostawał on w cieniu swojego odpowiednika w programie telewizyjnym, dziedzictwo Railway Series rozrasta się do dziś dzięki cyfrowym tytułom pierwszych czterech książek w aplikacji Apple Books przez ograniczony czas, a także czytane na głos przez pana Perkinsa (w tej roli nieżyjący już Ben Forster) i pana Evansa (w tej roli Mark Moraghan) odpowiednio na DVD, YouTube i platformach cyfrowych. Ponadto firma Sony Creative Products Inc. wydała zestaw pamiątkowych płyt DVD zawierających kilka oryginalnych historii książkowych i ich telewizyjne adaptacje dla japońskich widzów.
Obecna ponowna publikacja Tomek: Pełna kolekcja została wydana w księgarniach w 2023 r., a niektóre najnowsze cyfrowe wydania audiobooków z narracją Bruce'a Alexandra są dostępne w Amazon Audible, Google Play i Apple Books. Ponadto od sierpnia 2021 r. Kolej Talyllyn uczciła twórczość i życie wielebnego Awdry'ego, organizując coroczne udane weekendowe wydarzenia Awdry Extravaganza.
Książki[]
Wilbert Awdry[]
Okładka | Tytuł | Data wydania (UK) | Numer |
---|---|---|---|
![]() |
Trzy lokomotywy | 12 maja 1945 | #01 |
Edek wyjeżdża w trasę, Gabryś przepala swój bezpiecznik, a Henio zostaje zamurowany w tunelu za nieposłuszeństwo. | |||
![]() |
Parowóz Tomek | 14 września 1946 | #02 |
Tomek próbuje udowodnić, że jest bardzo użyteczny. | |||
![]() |
Kuba, czerwona lokomotywa | 14 września 1948 | #03 |
Kuba, nowa lokomotywa na kolei Pana Szyneczki, wpada w tarapaty i próbuje naprawić swoje błędy. | |||
![]() |
Jeszcze raz o Tomku | 31 grudnia 1949 | #04 |
Tomek przeżywa wiele przygód na swojej nowej linii i poznaje dwójkę nowych przyjaciół: Tymcia i Bercię. | |||
![]() |
Kłopotliwe lokomotywy | 15 stycznia 1950 | #05 |
Po strajku Henia, Kuby i Gabrysia, Pan Szyneczka postanawia kupić nową lokomotywę – Piotrusia. | |||
![]() |
Henio, zielona lokomotywa | 10 lipca 1951 | #06 |
![]() |
Tobik, tramwaj parowy | 26 lipca 1952 | #07 |
![]() |
Gabryś, duża lokomotywa | 19 czerwca 1953 | #08 |
![]() |
Edek, niebieska lokomotywa | 23 listopada 1954 | #09 |
![]() |
Cztery małe lokomotywy | 22 listopada 1955 | #10 |
![]() |
Piotruś, mała lokomotywa | 1 stycznia 1956 | #11 |
![]() |
Osiem sławnych lokomotyw | 15 września 1957 | #12 |
![]() |
Kaczor i lokomotywa spalinowa | 23 czerwca 1958 | #13 |
![]() |
Mała, stara lokomotywa | 1 stycznia 1959 | #14 |
![]() |
Bliźniacze lokomotywy | 15 września 1960 | #15 |
![]() |
Lokomotywy z linii bocznej | 15 września 1961 | #16 |
![]() |
Stara, dzielna lokomotywa | 1 stycznia 1962 | #17 |
![]() |
Stefcio, dzwonkowa lokomotywa | 15 sierpnia 1963 | #18 |
![]() |
Lokomotywy ze wzgórz | 15 sierpnia 1964 | #19 |
![]() |
Bardzo stare lokomotywy | 15 czerwca 1965 | #20 |
![]() |
Lokomotywy z linii głównej | 15 listopada 1966 | #21 |
![]() |
Małe lokomotywy | 1 sierpnia 1967 | #22 |
![]() |
Dzielne lokomotywy | 4 października 1968 | #23 |
![]() |
Olek, zachodnia lokomotywa | 15 listopada 1969 | #24 |
![]() |
Książę, zaginiona lokomotywa | 15 października 1970 | #25 |
![]() |
Lokomotywy z linii tramwajowej | 15 października 1972 | #26 |
Christopher Awdry[]
Okładka | Tytuł | Data wydania (UK) | Numer |
---|---|---|---|
![]() |
Naprawdę użyteczne lokomotywy | 12 września 1983 | #27 |
![]() |
Kuba i lokomotywy spalinowe | 17 września 1984 | #28 |
![]() |
Wielkie, małe lokomotywy | 28 października 1985 | #29 |
![]() |
Więcej o parowozie Tomku | 22 września 1986 | #30 |
![]() |
Gabryś, bardzo szybka lokomotywa | 7 września 1987 | #31 |
![]() |
Tobik, wagony i kłopoty | 19 września 1988 | #32 |
![]() |
Tomek i bliźniaki | 11 września 1989 | #33 |
![]() |
Jock, nowa lokomotywa | 6 sierpnia 1990 | #34 |
![]() |
Tomek i Wielki Pokaz Kolejowy | 12 sierpnia 1991 | #35 |
![]() |
Tomek wraca do domu | 15 czerwca 1992 | #36 |
![]() |
Henio i express | 8 kwietnia 1993 | #37 |
![]() |
Wilbert, leśna lokomotywa | 8 sierpnia 1994 | #38 |
![]() |
Tomek i lokomotywy Grubego Zawiadowcy | 1 sierpnia 1995 | #39 |
![]() |
Nowa, mała lokomotywa | 8 sierpnia 1996 | #40 |
![]() |
Tomek i Victoria | 3 września 2007 | #41 |
![]() |
Tomek i jego przyjaciele | 6 lipca 2011 | #42 |
Ciekawostki[]
- Prawie wszystkie historie z Railway Series oparte są na prawdziwych wydarzeniach. Jako wieloletni entuzjasta kolei, Wilbert Awdry chciał, aby jego historie były jak najbardziej realistyczne. Postacie lokomotyw były niemal wszystkie oparte na prawdziwych lokomotywach, a niektóre z samych kolei były bezpośrednio oparte na prawdziwych liniach na Wyspach Brytyjskich.
- Railway Series sprzedała się na całym świecie w nakładzie około 201 milionów egzemplarzy.
- Awdry czerpał z literatury kolejowej w niektórych swoich historiach, takich jak The Trains We Loved C. Hamiltona Ellisa i Railway Adventure L. T. C. Rolta.
- Według The Thomas the Tank Engine Man, Awdry nie miał zamiaru pisać więcej książek Railway Series po „Tomku Tendrzaku”, ale po usłyszeniu o listach wysłanych przez fanów książek, przekonał się do kontynuowania pisania serii.
- C. Reginald Dalby narysował reklamę książek Railway Series na ilustracjach.
- Na czwartej ilustracji Tomek i konduktor widoczne są reklamy Kuby czerwonej lokomotywy i „All About Thomas the Famous Tank Engine”.
- Na piątej ilustracji Węgla widoczne są reklamy Trzech lokomotyw i Kuby czerwonej lokomotywy.
- Na trzeciej ilustracji Piotruś i spodnie widoczna jest reklama Kłopotliwych lokomotyw na niebieskim autobusie piętrowym.
- Obwoluta książek wydanych w latach 1965 - 1967 zawierała reklamę „Piotrusia, zielonej lokomotywy, ożywionej przez Meccano”.
- Zanim Britt Allcroft wyprodukowała Tomek i Przyjaciele w 1984 r., podjęto dwie próby adaptacji książek Railway Series do telewizji, z których obie zostały anulowane.
- Smutna historia Henia wyprodukowany przez BBC w 1953 r. Ponieważ ten odcinek się nie powiódł, BBC anulowało planowane kolejne odcinki.
- Tomek Tendrzak zaplanowany przez Andrew Lloyda Webbera w 1973 r. Wyprodukowano odcinek pilotażowy, ale anulowano go w 1977 r. z różnych powodów.
- Pierwszą dużą celebracją rocznicy Railway Series były 45. urodziny Tomka w National Railway Museum w 1990 r.
- Książki napisane przez Wilberta Awdry'ego były najszerzej dostępne i jako jedyne pozostały w druku. Książki Christophera były rzadko dostępne i drogie w zakupie.
- W koreańskiej wersji często pojawiały się błędy w tłumaczeniu.
- Jung Ang Educational Foundation Inc. w wersji południowokoreańskiej zapisał „Thomas” jako „토머스” (tomeoseu). Jednak w wersji południowokoreańskiej Adongmoonhaka zapisano to poprawnie, jako „토마스” (tomaseu).
- W koreańskich wersjach książek przetłumaczono słowo „mały” jako „작은” (Jak-eun), a słowo „malutki” jako „꼬마” (kkoma), aby wyróżnić je w Korei Południowej.
- Po poprawnym przetłumaczeniu niemiecka nazwa Railway Series (Wilbert Awdrys sprechende Eisenbahnen) oznacza Mówiące pociągi kolejowe Wilberta Awdry'ego.
1947 i 1971 to jedyne lata, w których nie opublikowano żadnej książki w czasie, gdy Wilbert Awdry zajmował się serią.