Wiki Tomek i Przyjaciele
Wiki Tomek i Przyjaciele

Smutna Historia Henia – odcinek serialu BBC Children's Television, który został wyemitowany 14 czerwca 1953 roku. Oparty jest na historii o tym samym tytule z książki Railway Series, Trzy lokomotywy.

Postacie[]

Miejsca[]

Historia i Produkcja[]

W listopadzie 1952 roku niejaki Robert Mitchell, który właśnie usłyszał w radiu o książkach z serii "Railway Series", napisał list do Fredy Lingstrom, która była wówczas odpowiedzialna za Dział BBC Children's Televison, z pytaniem, czy mogliby zaadaptować opowiadania Wilberta Awdry'ego na potrzeby emisji w telewizji. Zgodziła się i w lutym następnego roku zwróciła się do Erica Marriotta, redaktora Railway Series, z prośbą o prawa do adaptacji telewizyjnej dwóch opowiadań z "Trzech lokomotyw".

W swoim liście do Marriotta stwierdziła, że odcinki te miały zostać wyemitowane podczas BBC Children's Hour w dniach 14 i 28 czerwca 1953 roku oferując 1 funt za minutę. Aby historia zmieściła się w dziesięciominutowym przedziale czasowym, R.G. Walford z Departamentu Praw Autorskich BBC zwrócił uwagę, że historie wymagają adaptacji.

Eric Marriott zaakceptował kontrakt i 1 maja 1953 roku Douglas Mair został wyznaczony na reżysera programu. Mair postanowił wykorzystać na planie miniaturowe lokomotywy, które wyglądałyby jak postacie z książek. Skontaktował się z firmą Meccano Ltd, która dostarczyła makietę i niezbędne modele pociągów na pokaz: trzy modele Duchess of Atholl i lokomotywę E2. Mieli jednak pewne warunki, mieli nie zmieniać modeli i tylko umieścić na drzwiach komór dymnych twarze.

BBC próbowało przekonać Wilberta Awdry'ego, że modele są "podobne, jeśli nie identyczne" do lokomotyw na ilustracjach, przedstawionych w Trzech lokomotywach, ale Awdry nie zgodził się z ich stwierdzeniami. Po dostarczeniu modeli przez Douglasa Maira, Edmund Ward zatrudnił P.R. Wickhama, okazjonalnego współpracownika Wilberta, aby odpowiednio dostosował modele tak, aby wyglądały jak najbardziej podobnie do lokomotyw na ilustracjach.

Wickham użył farby balsa do stworzenia Kuby i Edka, i przemalował dwa pozostałe modele księżnej Atholl, najprawdopodobniej tworząc Henia i Gabrysia. Wickham pomógł również zmodyfikować układ Hornby na podstawie ilustracji C. Reginalda Dalby'ego. Zmiany wprowadzone przez Wickhama zostały zatwierdzone przez Awdry'ego, a modele zostały wykorzystane w transmisji.

10 czerwca Eric Marriott dostarczył zmodyfikowane modele do Lime Grove Studios w Londynie, gdzie odcinek miał zostać nakręcony, ale był bardzo rozczarowany, widząc, że plan nie był gotowy do emisji. Następnie producenci pokazali mu kolekcję efektów dźwiękowych kolei, które miały zostać wykorzystane w odcinku.

Później tego samego dnia ekipa BBC rozpoczęła kręcenie odcinka. P.R. Wickham przypadkowo zamontował Heniowi niewłaściwy typ sprzęgu tylnego, co spowodowało problemy z ciągnięciem pociągu. Jednak kiedy zrobili drugą próbę, we wczesnych godzinach porannych 14 czerwca, okazało się, że udało im się rozwiązać problem. Tak się jednak nie stało.

Tego samego dnia o godz. 17.00 program został wyemitowany. Zgodnie z zamierzeniami, film trwał dziesięć minut i zawierał wiele złożonych ujęć, w tym nałożonych na siebie ludzi ciągnących i pchających Henia w tunelu, wraz z muzyką i narracją Noelle Middletona. Miał jednak też wiele błędów.

Eric Marriott, w wywiadzie dla książki Briana Sibleya "The Thomas the Tank Engine Man" wspomniał, że na początku transmisji model przedstawiający Henia wykoleił się. Wolontariusz z Talyllyn Railway, Robin Webb, przypomniał sobie, że oglądał transmisję i powiedział, że Henio był odwrócony od kamery i poruszał się w kierunku lewej strony ekranu, kiedy się wykoleił. Wtedy ktoś z ekipy sięgnął w dół z prawego górnego rogu ekranu i próbował umieścić model z powrotem na szynach. Douglas Mair wyjaśnił w liście, że wykolejenie prawdopodobnie nastąpiło z powodu wadliwego sprzęgła, które spowodowało problemy podczas nagrywania. Podczas gdy lokomotywa się wykoleiła, Noelle Middleton musiała na miejscu dostosować scenariusz do sytuacji na ekranie.

W dalszej części audycji, jak relacjonował organizator programu, J. E. Rich, model wcielający się w Edka zepsuł się. W rezultacie, musieli zastąpić Edka Kubą, tuż przed sceną, która pierwotnie była przeznaczona dla Edka. Te błędy, wraz z operacją "szarpanej" makiety kolejowej, rozgniewały Wilberta Awdry'ego i Edmunda Warda.

22 czerwca Wilbert Awdry wysłał BBC ultimatum, stwierdzając, że jeśli nie unikną tych błędów w przyszłych odcinkach, chce, aby całkowicie anulowali program. Historia jego ultimatum została później opisana w artykule w Daily Mail zatytułowanym "What A Way to Run a (TV) Railway", a Awdry powiedział, że stało się to kwestią niemal ogólnokrajową.

Cecil McGivern, ówczesny szef programów w BBC, zgodził się z komentarzami wielebnego i nazwał całe przedsięwzięcie "żałosnym".  Wielu rodziców wysłało Wilbertowi Awdry'emu listy, w których skarżyli się na transmisję. Te skargi, w połączeniu z negatywnym zainteresowaniem mediów, spowodowały opóźnienie następnego odcinka i wkrótce anulowanie serialu. Drugi odcinek programu został szybko zastąpiony programem o nazwie "John Glyn Jones Tells a Story".  Pomimo chaosu transmisyjnego, badania oglądalności przeprowadzone przez BBC pokazują jednak, że audycja nie została źle odebrana przez ogół odbiorców. Osiągnął wynik aprobaty na poziomie 61% w porównaniu ze średnią 66% dla programów dla dzieci w tamtym czasie.

Konserwacja[]

Uważa się, że materiał filmowy z tego odcinka już nie istnieje, ponieważ była to transmisja na żywo, prawdopodobnie nigdy nie został nagrany, a ze względu na doświadczenie BBC w czyszczeniu swoich archiwów, wszelkie nagrania, które mogły istnieć, zostały najprawdopodobniej wyczyszczone. Poza tym jest teraz znany tylko od naocznych świadków. W październiku 2022 r. ujawniono jednak, że Centrum Archiwum Pisemnego BBC posiadało wiele dokumentów szczegółowo opisujących produkcję audycji, w tym zdjęcie modelu Kuby, wymienione jako plik T2/171.

Kuba1953

Kuba z z tego odcinka

W lipcu 2023 roku w Awdry Extravaganza 3 odbył się pokaz poświęcony pełnej historii produkcji zaginionego odcinka, w tym wszystkim dokumentom BBC, wyższej jakości obrazowi modelu Kuby i niewidzianemu wcześniej scenariuszowi kamery. Ten ostatni ujawnia, że audycja połączyła Smutną historię Henia z Edek, Gabryś i Henio, aby wydłużyć długość transmisji, a także wspomniała o wydarzeniach z Pracowitego Dnia Edka.

Ciekawostki[]

  • Jest to pierwszy przykład próby adaptacji książek z serii Railway Series na potrzeby telewizji, drugim jest serial planowany przez Andrew Lloyda Webbera w latach 70. Trzecia, bardziej udana próba miała miejsce w 1984 roku i przekształciła się w Tomek the Tank Engine & Friends. Jednak historie te zostały po raz pierwszy zaadaptowane przez BBC w 1950 roku w popularnym programie dla dzieci "Listen with Mother".
  • Oficjalna nazwa audycji brzmiała Trzy lokomotywy.  Jednak tytuł roboczy został błędnie nazwany "Trzy małe lokomotywy".
  • Według Nottingham Evening Post, drugi planowany odcinek miał być adaptacją książki "Kuba, czerwona lokomotywa", zaplanowaną na 28 czerwca.
    • Model Tomka był przygotowywany przez P.R. Wickhama do tego planowanego epizodu.
  • W lipcu 2022 r. list (datowany na 26 czerwca 1953 r.) od Wilberta Awdry'ego w sprawie programu został wystawiony na aukcję przez Bellmans. List został sprzedany za 320 funtów.